Goście Tuwima

Lektorzy z bardzo daleka

Spo­ty­ka­my się na dużej prze­rwie koło sali, w któ­rej wła­śnie mie­li zaję­cia. Są uśmiech­nię­ci, natu­ral­ni i skrom­ni, nie ema­nu­ją poczu­ciem wypeł­nia­nia jakiejś dzie­jo­wej misji. Przy­je­cha­li do nas, aby sobie po pro­stu poga­dać. Gdy do nich pod­cho­dzę i zaga­du­ję, nie czu­ją się ani zasko­cze­ni, ani spe­sze­ni. Od razu zaczy­na­ją nawi­jać, w zasa­dzie jed­no­cze­śnie. Wolon­ta­riu­sze-lek­to­rzy, Pau­li­na z Mek­sy­ku oraz Yigit (wymo­wa: Yyt) z Tur­cji, któ­rzy od dwóch tygo­dni przy­bli­ża­ją naszym uczniom kul­tu­rę swo­ich kra­jów, a przy oka­zji robią to po angiel­sku i hiszpańsku.

Pomi­nę począ­tek naszej roz­mo­wy. Jest tro­chę kan­cia­sty, pada w nim kil­ka oczy­wi­stych pytań i prze­wi­dy­wal­nych odpo­wie­dzi. Wra­że­nia z poby­tu? Pol­skie atrak­cje? Ulu­bio­na pol­ska potra­wa? Kra­ków. Góry. Pau­li­na — barszcz. Yigit — gołąb­ki. W tym ostat­nim przy­pad­ku odpo­wiedź pada ze stro­ny Szy­mo­na z kla­sy 3 et, któ­ry przez pierw­szy tydzień gościł Yigi­ta u sie­bie w domu. Turec­ki lek­tor pota­ku­je, jak­by tro­chę za gor­li­wie. Czyż­by Szy­mon gościn­nie fasze­ro­wał go w domu kapu­stą przez wszyst­kie sie­dem dni, spóź­nio­ny o 334 lata na Odsiecz Wiedeńską?

Roz­mo­wa roz­krę­ca się na dobre. Jestem cie­kaw, czy pol­ska szko­ła bar­dzo się róż­ni od szkół w Mek­sy­ku i Tur­cji. W odpo­wie­dzi sły­szę, że nie­ko­niecz­nie, cho­ciaż pew­ne odmien­no­ści fak­tycz­nie ist­nie­ją. Zacznij­my od Tur­cji, gdzie w nie­do­in­we­sto­wa­nych pań­stwo­wych szko­łach kla­sy liczą nawet ponad pięć­dzie­się­ciu uczniów. Jak sobie usią­dziesz z tyłu kla­sy, to przez cały dzień nie zoba­czysz nauczy­cie­la; wyją­tek to sytu­acja, gdy kole­żeń­stwo powia­do­mi cię głu­chym tele­fo­nem, że jesteś wzy­wa­ny do odpo­wie­dzi. Chcesz lep­szych warun­ków i nauki na wyso­kim pozio­mie, idź do jed­nej z wie­lu szkół pry­wat­nych. Ści­śnie cię moc­no za kie­szeń, odtąd zamiast kupo­wać skar­pet­ki, nauczysz się je po mistrzow­sku cero­wać. Jesz­cze inna spra­wa: turec­cy nauczy­cie­le cie­szą się dużym spo­łecz­nym powa­ża­niem. Jak znaj­du­ję w Inter­ne­cie (spraw­dzam po roz­mo­wie z lek­to­ra­mi), „nor­mal­ne jest zapra­sza­nie nauczy­cie­li na swój ślub”… A Mek­syk? Szko­ły w Mek­sy­ku przy­po­mi­na­ją nasze. Po chwi­li namy­słu Pau­li­na zauwa­ża, że mek­sy­kań­scy ucznio­wie mają dłu­gą prze­rwę na lunch.

Kil­ka zdjęć. Na pierw­szym prze­sym­pa­tycz­ny duet mek­sy­kań­sko-turec­ki. W unie­sio­nej dło­ni Yigit zda­je się trzy­mać rewol­wer — nie da się ukryć, że zarów­no on jak i Pau­li­na to dziel­ni despe­ra­dos. Przy­je­chać do naszej szko­ły, z tak dale­ka i w taką zim­ną porę roku (u nich chy­ba moż­na teraz wyle­gi­wać się na pla­ży, u nas — naj­wy­żej przed kwar­ców­ką w pia­skow­ni­cy)? Do tego docho­dzi koniecz­ność radze­nia sobie z róż­ny­mi, nie­ocze­ki­wa­ny­mi pro­ble­ma­mi. Taki kło­pot ma Pau­li­na. Nie wie, jak wró­cić do Mek­sy­ku — wyku­pi­ła bilet powrot­ny w liniach lot­ni­czych, któ­re zban­kru­to­wa­ły. A powrót tuż tuż… Czytaj dalej

Loading

Amerykanie w Tuwimie czyli Born in the USA

Będąc jesz­cze uczniem pod­sta­wów­ki nało­go­wo oglą­da­łem wester­ny. Bar­dzo je lubi­łem, cho­ciaż wie­le z nich było do sie­bie podob­nych i powie­la­ło roz­ma­ite sche­ma­ty oraz ste­reo­ty­py. Poło­wa wester­nów koń­czy­ła się na uli­cy koło salo­onu w nie­wiel­kim drew­nia­nym mia­stecz­ku — dobry sze­ryf sta­wał twa­rzą w twarz ze zło­czyń­cą, mie­rzy­li się poke­ro­wym spoj­rze­niem przez dzie­sięć minut, a potem bły­ska­wicz­nie się­ga­li do kabur i odda­wa­li do sie­bie strzał z wyso­ko­ści bio­dra. Następ­nie nastę­po­wa­ła cisza i po chwi­li na zie­mię padał opry­szek. Sze­ryf zwy­kle szedł potem do swo­jej kobie­ty i krót­ko wygła­szał takie mniej wię­cej wyzna­nie: „wszyst­ko już będzie dobrze; może i nie mam łatwe­go cha­rak­te­ru, ale zmie­nię się dla cie­bie, ode­pnę gwiaz­dę sze­ry­fa, będzie­my razem upra­wiać kuku­ry­dzę i wycho­wy­wać porząd­ne ame­ry­kań­skie dzie­ci…” Kie­dy już mie­li się cało­wać, na ekra­nie wyska­ki­wał THE END. Mowa głów­nie o star­szych wester­nach, z epo­ki zanim Clint Eastwo­od został reżyserem…

Pierw­szych Ame­ry­ka­nów pozna­łem bez­po­śred­nio w 2012 roku. Majo­wie zapo­wia­da­li wte­dy koniec świa­to­wej cywi­li­za­cji, ale zamiast tego w naszej szko­le nastą­pił od razu począ­tek nowe­go świa­ta: cał­kiem dosłow­nie — przy­by­li do nas goście z Nowe­go Świa­ta, na doda­tek dyplo­ma­ci . Repre­zen­to­wa­li Kon­su­lat USA w Kra­ko­wie. Mówiąc ina­czej, poja­wił się Sze­ryf oraz jego Zastęp­ca. Aby god­nie przy­jąć gości, zamie­rza­li­śmy zgłę­biać taj­ni­ki pro­to­ko­łu dyplo­ma­tycz­ne­go, ale Kon­sul, wów­czas był to Pan Brian Geo­r­ge, wca­le tego sobie nie życzył — na fil­mach jest podob­nie, sze­ryf mówi zwy­czaj­nie, a jak tyl­ko sia­da przy sto­le, to od razu kła­dzie na nim nogi. Oczy­wi­ście w pra­cy dyplo­ma­ty nie ma miej­sca na taką bez­ce­re­mo­nial­ność, ale fakt fak­tem: Kon­sul pra­gnie nawią­zy­wać nowe zna­jo­mo­ści i kon­tak­ty, a sztyw­ność bar­dzo to utrud­nia. Kon­su­lo­wi towa­rzy­szy­ła Pani Boże­na Piłat, redak­tor kon­su­lar­ne­go perio­dy­ku pt. „Zoom in on Ame­ri­ca”. Od tam­te­go razu Pani Boże­na odwie­dza nas co roku, nato­miast Kon­su­lo­wie co jakiś czas się zmie­nia­ją. Na począt­ku bywa­li u nas Pano­wie: Brian Geo­r­ge i Andrew Caru­so, a od dwóch lat gości­my Panią Pam DeVol­der. Czytaj dalej

Loading